پارسوماش خبر / سعید مرادی: در پی سیلاب اخیر، پل تاریخی سیمایلی مسجدسلیمان که یادگاری ارزشمند از دوران آغازین صنعت نفت ایران و فعالیتهای شرکت نفت ایران و انگلیس بود، تخریب شد. این رویداد صرفاً یک حادثه طبیعی نبود، بلکه عواقب سهلانگاری و ضعف مدیریت در حفظ میراث صنعتی کشور را آشکار ساخت.
برخی اسناد نشان میدهد که اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان مسجدسلیمان، پیش از وقوع این حادثه، در مهرماه سال ۱۴۰۴ طی نامهای رسمی به شرکت بهرهبرداری نفت و گاز مسجدسلیمان، نسبت به وضعیت بحرانی پل و خطر تخریب و سرقت اجزای فلزی آن هشدار داده و خواستار اقدام فوری برای ایمنسازی، جوشکاری و استحکامبخشی شده بود. با این وجود، شرکت مذکور هیچ اقدامی در جهت صیانت از این سازه تاریخی انجام نداد.
این رفتار انفعالی، بیانگر فقدان درک عمیق از مسئولیت اجتماعی در لایههای مدیریتی بخش نفت و همچنین نبود ساختاری پاسخگو و الزامآور در قوانین و آییننامههای حفاظت از میراث صنعتی است. پرسش اساسی اینجاست که چگونه شرکتی که وارث تأسیسات پیشگامان صنعت نفت ایران است، نسبت به نابودی نمادهای آن دوران چنین بیاعتنا باقی میماند.
بیعملی در برابر هشدارهای کارشناسی و نادیده گرفتن تکلیف حفاظت، تنها یک کوتاهی اداری ساده نیست، این امر تهدیدی جدی برای حافظه تاریخی و صنعتی ملت محسوب میشود. شرکتهای نفتی باید فراتر از اهداف اقتصادی، حفظ و صیانت از این میراث را جزئی لاینفک از مأموریت خود بدانند. پل سیمایلی تنها یک گذرگاه فلزی نبود، بلکه سندی زنده از تاریخ تأسیس و گسترش صنعت نفت ایران بود که اکنون در پی بیتوجهی محو شده است.
حادثه تخریب این پل باید به نقطه عطفی برای بازنگری اساسی در نگرش و عملکرد شرکتهای نفتی نسبت به میراث تاریخی خود تبدیل شود. شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای تابعه، از جمله شرکت بهرهبرداری نفت و گاز مسجدسلیمان، موظفند با تعامل نزدیک با سازمان میراث فرهنگی، چارچوبی شفاف و عملیاتی برای حفاظت، مرمت و مستندسازی کلیه آثار صنعتی تاریخی تحت تملک یا مدیریت خود تدوین کنند. این نهادها باید در قبال تخریب یا فرسودگی این آثار بهطور کامل پاسخگو باشند و عملکرد آنها در این حوزه به صورت دورهای و علنی مورد ارزیابی قرار گیرد.
میراث صنعتی نفت، بخشی از شناسنامه ملی و سرمایه تاریخی ایران است. بیتوجهی به آن، نه تنها جفایی در حق نسلهای آینده، بلکه نشانهای از ضعف مدیریت در حفظ میراث مشترک کشور است. هیچ چالش اداری یا سازمانی نمیتواند توجیهکننده نابودی یادگارهایی باشد که سنگبناهای تمدن صنعتی ایران را تشکیل دادهاند. زمان آن فرا رسیده که مسئولیت فرهنگی و اجتماعی صنعت نفت، از سطح شعار و گزارش فراتر رفته و به اقدام عملی و پاسخگویی واقعی تبدیل شود.
ناگفته نماند پس از سیلاب هفتم دیماه سالجاری و سقوط پل سی میلی، شهرام ذوالفقاری، مدیرعامل شرکت بهرهبرداری نفت و گاز مسجدسلیمان، ضمن بازدید از محل اعلام کرد پل تاریخی سی مایلی بازسازی و احیا می شود که امیدوار هستیم این مسئله به جد پیگیری شود.
ضمن آن که موالی زاده استاندار خوزستان نیز در نشست شورای هماهنگی مدیریت بحران در مسجدسلیمان در ارتباط با پل سی مایلی اعلام کرد: این پل برای مردم اهمیت بالایی دارد و پیگیری خواهیم کرد تا با سازوکار مناسب، مجدداً برقرار و بازسازیهای لازم انجام شود.
گفتنی است در آینده نزدیک، جزئیات بیشتری درباره برخی بیتوجهیهای صورتگرفته نسبت به برخی مواریث تاریخی و صنعتی در حوزه نفت منتشر خواهد شد.
